Kuyumculuk sektörümüzün önemli lokomotifi Mücevher İhracatçıları Birliği hem istihdama hem de katma değerli üretime büyük destek sağlayacak Taş Kesim Eğitimi projesinde önemli yol katetti. Projenin ayrıntılarını Mücevher İhracatçıları Birliği Eğitim Komitesi Başkanı Sayın Bogus Sıradağ Kuyum Haber'e anlattı.
BOGUS SIRADAĞ KİMDİR?
1971 doğumluyum. İstanbul doğumluyum ailem Sivaslı. Benim jenerasyonumda olan herkes gibi çıraklık ile başlayan bir kuyumculuk hayat hikayemiz var. Benim babam bölgede bir esnaftı. Tanıdıklar vasıtası ile bir ustanın yanına koydular. O zaman yazları da işe başlardı çıraklar. 3. yıla- 4. yıla geçtiğini zaman yaz dönemlerinde çalışırdınız, iş öğrenmeye o zaman başlardınız. Tabi bu sadece iş öğrenmek değil çarşı disiplini almaktan da geçiyordu. Bu gün baktığınızda 40 sene geçmiş benim çarşıdaki hikayem. Önce Zincirli handa başladım. Çok eski güzel bir handır çarşının içinde. Sonra da 1999 yılında kendi işletmemi açmıştım. Bir arkadaşlar ortak. Sonra devam edemedim. Sonra kendim bir daha devam edip buralara geldim. Şu anda Franco Fontana diye bir markam var Türkiye'de. Bir de Bona Gold diye bir şirketim var. İkisinin de yönetim kurulu başkanı benim. Birisi üretimden direk ihracat yapan bir firma, diğer ithalatta yapıp yerli ürünleri de alan, yerli tasarımları da alan bir firma. Toptancılık deniyor buna şu anda. Böyle bir işimiz var.
''2 YILDIR BU GÖREVİ SEVE SEVE YAPIYORUM''
2 yıldır bu görevi seve seve yapıyorum. Sağolsunlar bizi bu yönetime layık gören Sevgili Başkanımız Mustafa Kamar ve diğer Yönetim Kurulu arkadaşları uyum içinde çok güzel bir ekip var. Söylemekten kendimi alamam. Çok çalışıyorlar. Kendi işlerindeki mesailerini bırakıp, inanın görev için canla başla çalışıyorlar, başarı da oradan geliyor zaten.
''TAŞ KESİM EĞİTİMİ 15 GÜN SÜRÜYOR''
Mücevher İhracatçıları Birliği Eğitim Komitesi Başkanı Bogus Sıradağ taş kesim atölyesi ile ilgili bilgiler verdi. Sayın Sıradağ, '' Kurs mart ayından beri var. Pandemi dönemine denk geldi şansızlığı bu. Fakat biz kararlıyız devam ettiriyoruz ısrarla. Aşağı yukarı 9-10 aydır burası mevcut. Aktif halde çalışıyor. Kurslar 15 günlük atölyelerden veya meslek liselerinden, üniversitelerden öğrenciler alabiliyoruz. Öğrencilere ücretsiz ders, kurs veriliyor. Sektörden gelenlere çok büyük bir ücret değil, sadece oranın masraflarını karşılamak için küçük bir meblağ 500 Euro bir ücreti var. Bunun sonunda sertifika veriliyor. Burada öğrendikleri taş kesimleri, değerli taş, yarı değerli taş ve sentetik taşlar. Cam taşların da kesimini yapabiliyorlar. Kabaşon , fasetli kesim, kaya kesim dediğimiz çeşitli taşların kesimini de öğrenebiliyorlar. Buradaki amaç kurstaki öğrencilerin adetini çoğaltıp, taş kesim ustalarını yaygınlaştırmak Türkiye'de. Katma değerli üretim yapan firmalara örneği iki tane taş lazım, özel bir sipariş var. Usta bulamıyorlar kestirmeye. Bulsalar da maliyetleri çok yüksek oluyor. Bunları 15-20 bin liralık bir yatırımlar kendi atölyesinde, 15-20 günlük bir kursla personelini yetiştirip atölyesinin içinde yapabilme imkanı doğuyor. Hemen özel kesim bir taşı yapıp katma değerli taşı kimsede olmayan şekli kendi kesip kendi üretebiliyor. Amaçların biri bu. Diğer amaç ise yurt dışından Türkiye'ye çok fazla taş ithalatı oluyor. Örnek veriyorum Türkiye'de bir kalsedon taşı çıkıyor. Çok önemli zultanit taş var o da çıkıyor. Zultaniti kısmen burada kesiyoruz ama, çok özel kesimler için de yurt dışına gidiyor. Çin' gidiyor. Kalsedon Çin'e gidiyor ham olarak, kesilmişini biz buraya ithal ediyoruz. Biz çuval çuval ham taşı satıyoruz, kesilmiş kat değerlenmiş halini biz ithal ediyoruz. İşçilik parası ödüyoruz kendi taşımıza. Bunları azaltmak hatta bitirmek istiyoruz. Asıl amacımız bu. Ne kadar kesim ustası çoğalır, atölyelere yayılırsa istihdamda o kadar çoğalacaktır diye inanıyoruz'' dedi.
''TÜRKİYE'DE TAŞ KESİM USTASI ÇOK AZ''
Sayın Sıradağ Türkiye'de toplam taş kesim ustası sayısının 500'ü geçmeyeceğine vurgu yapıyor. Sayın Sıradağ, ''Hiç yok değil var taş kesenler. Ama bunlar elin parmakları kadar. 5- 10 kişi ile sınırlı. O yüzden fiyatlar çok yüksek. O yüzden yaygın değil. Toplasanız Kapalıçarşı'da sayabilirsiniz. Belki bazı şehirlerde sayabilirsiniz. Mesela Muğla'da zultanit taşı olduğu için orada bir iki kişi sayabilirsiniz. Tahmini bir şey söyleyeceğim. Taş kesim işinde 300-500'ü geçmez diye düşünüyorum bu işten ekmek yiyen. Ama biz bunu çoğaltacağız. 5000 lere kadar çıkaracağız usta sayısını. Onlar yayılsınlar iş kursunlar, firmalara gitsinler iş öğretsinler, güzel maaşlar alabilsinler'' dedi.
''FİRMALAR STOKÇULUKTAN KURTULMUŞ OLACAK''
Mücevher İhracatçıları Birliği Eğitim Komitesi Başkanı Bogus Sıradağ, sektördeki firmalar da çağrıda bulunarak elemanlarına taş kesim eğitimi aldırmalarını istedi. Sayın Sıradağ bu sayede firmaların önemli avantajlar elde edeceğini şu şekilde anlattı, '' Burasının önü açık istedikleri anlaşmayı yapabilirler. Biz bir sertifika veriyoruz bu eğitimi aldığına dair. Buradaki 15-20 günlük süreç onlara tamamen yetecektir demiyorum. Bu tamamen kişinin yeteneğine, çalışkanlığı ile de alakalı bu işi öğrenip iyi yapması. Buradan ayrıldıktan sonra temel bilgileri öğrenip, kendisinin iki üç ay daha o iş üzerinde pratik yapma zamanı olması gerekiyor. 20 bin lira çok büyük bir maliyet değil iş yeri için. Zaten bakarsanız bir firma yılda 50 bin dolarlık taş kestiriyordur yurt dışında. 20 bin liralık bir maliyet ve personel istihdam etmeyle bunu seve seve yapacaktır. Kaldı ki başka avantajlar da doğuruyor. Yurt dışından ithalat yaptığınız zaman bir taşı bir renkten bir boydan 10 tane diye şart koyuyor adam, kendi atölyende ihtiyacın olduğu kadar günlük kestirebilirsin. Stokçuluktan da kurtulmuş oluyor aslında firmalar. Kendi firmamdan örnek göstereyim. Ben de bir stok var. Atıl duruyor. Zamanında atılacak edilecek diye tahminler yapılıyor. Bir numune bile yapsanız bir iki tane kestiriyorsunuz. Arkasından sipariş vereceksiniz yurt dışındaki satıcılar 10 tane vereceksin her modelden. 10 tane taş var 10 model var bir anda yüzlere binlere çıkıyor ithal etmeniz gereken rakam. Burada ustanıza vereceksiniz üç tane bundan kes, bir tane bundan kes, bundan kes diyeceksin, ihtiyacın kadar yapacaksın, stok parası ödemeyeceksin. Satıldı mı, satılmadı m, elimde kaldı mı riski de olmayacak. Ülkemizden çıkan para da çok fazla. Türkiye'de bir sürü taş çıkıyor. Burada çıkan bir taşı ham gönderip kesilmiş, katma değeri üzerine binmiş olarak geri alıyoruz biz.''
''TAŞ KESİMİNDE HİNDİSTAN ÖN PLANDA''
Mücevher İhracatçıları Birliği Eğitim Komitesi Başkanı Bogus Sıradağ dünyada taş kesimi ile ilgili de bilgiler verdi. Sayın Sıradağ, '' Renkli taş kesim konusunda Hindistan ön planda. Hindistan ve Çin'de çok var. Sentetik yarı değerli taşlardan bahsediyorum. Pırlanta da Hindistan'dan da taş kesim köyleri çok mevcut. '' dedi.
''USTALARIMIZ TAYLAND'DAN GELDİ''
JTR Eğitim Komitesi Başkanı Sayın Sıradağ, ''Şu ana kadar 12-13 arkadaşımız eğitim aldı. Hatta eğitim alan iki arkadaşımızı istihdam ettik. Taş kesim atölyesinde sorumlu durumunda şu anda. Taş kesim eğitimini Tayland'dan gelen ustalar veriyor. Tayland'da da bu iş yaygın. İki usta oradan getirdik. Taylandlı ustalar şu an gitse bile yetişen usta işi öğretecek duruma geldi. Onun buradaki hayat hikayesi 5 ay. 5 ayda bir usta olduğunu da'' söyledi.
''3 FARKLI İLDE EĞİTİM VERİLECEK''
Sayın Sıradağ, ''Diyarbakır'da, Kütahya ve Ürgüp'te projelerimiz var. Kütahya'daki proje onaylandı. Şu an ihale açıldı. Kütahya belediyesi tarafından yapılacak. Diyarbakır ve Ürgüp için onay bekleniyor.'' dedi.
SAYIN SIRADAĞ'DAN SEKTÖRE ÖNEMLİ ÇAĞRI
Sayın Sıradağ, ''Kesinlik bugün bu benim işime yaramaz deyip kulak arkası edilecek bişey değil. Bugün lazım olmayabilir, yarın lazım. Yarın önüne bir proje çıkar, bu cebinde dursun, bu cebindekini çıkarıp ortaya koyman gerekebilir. Ben atölyemden iki kişiyi eğitime gönderdim. İstediğim zaman bir şeyi hemen kestirebiliyorum.'' dedi.
