Dünya Altın Konseyi’nin rakamlarına göre Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası 2020 yılında en fazla altın alımı yapan merkez bankası oldu. Ayrıca bir başka popüler yatırım aracı olan Bitcoin'e Türkiye'den olan büyük ilgi şaşırttı. Bitay Teknoloji CEO'su Niyazi Yılmaz Türkiye'nin dünyada kripto paralara ilgi gösteren ülkeler arasında ilk beşte olduğunu söyledi. Sayın Yılmaz sanal paralarla ilgili tüm merak edilenleri Kuyum Haber'e anlattı.
BİTCOİN NEDİR? NASIL ÜRETİLİR?
Bitcoin aslında 12-13 sene önceye dayanan bir teknoloji. Finans dünyasına ve para sistemlerine getirdiği en büyük yenilik bizim kullandığımız bankacılık sisteminin aksine merkezi bir yapıya ihtiyaç duymaması yani taraflar birbirlerine para göndereceklerse bunu doğrudan birbirlerinin adreslerini kullanarak, gönderme imkanı sağlayan bir teknoloji. Bizim kullandığımız şekliyle banka hesap numaralarını verdiğimizde arada muhabir bankaların olduğu bir sistem kullanıyoruz. Ancak bitcoin ile hayatımıza giren ve her geçen gün farklı türevleri çıkan kripto paralardan bakış açısı biraz daha değişik. Doğrudan herkesin bir merkez olduğu ya da bu finansal sistemin tam merkezinde banka gibi yöneten bir kurumun olmadığı, herkesin eş düzeyde olduğu bir teknoloji ve bakış açısı. 12 sene önce bu dile getirildiğinde var olan sistemin alternatifi olarak ortaya çıkmış, 2008 krizinin hemen ardından tartışılmaya başlayan bir konsepti. Şu an ise çok daha popüler oldu. Çünkü bir yatırım aracı olarak da kullanıyorlar. Sadece sağladığı o güvenlik değil aslında bir değer saklama aracı olarak kullanmaya başladılar. Bunu özellikle geçtiğimiz yıl büyük kurumlar da yatırım yapmaya, dünyanın en büyük fonları da bu paraları özellikle de bitcoini kendi yatırım portföylerine eklemelerinin duyulması ile birlikte aslında biraz kripto paralara bakış açısı da hızla değişmeye başladı. Bunun tahmin edilen kadar gerçeklikten uzak değil, yatırım fonlarının tahmin edilenden çok daha kısa bir sürede kripto parayı yatırım aracı olarak tanımlamasının hayatımıza daha hızlı adapte olacağının en büyük sinyali olarak değerlendirildi. Buna bağlı olarak da alım yönündeki talep ciddi oranda arttı. En küçük yatırımcıdan son günlerde gündemde olan en büyük yatırımcılara kadar herkesin gündemine giren bir yatırım aracı oldu.
KRİPTO PARALAR NE KADAR GÜVENİLİR?
Aslında Bitcoinin getirdiği yeniliklerden en önemli olanı sunmuş olduğu güvenlik mekanizması. Bitcoin bilgi sistemlerinin üzerinde yazılı koddan ibaret bir değer. Elle tutulur altın gibi ,para gibi bir mekanizması yok açıkçası. Fiziksel olarak temas edemiyorsunuz. Bitcoin adresi sahibi olmanız gerekli. Önce Bitcoin networküne bağlanıp, banka hesabı açar gibi düşünelim, basit ve anlaşılabilir olması için. Bir hesap cüzdanınız oluyor. Siz bu hesap cüzdanının kendiniz aldıktan sonra artık bu hesabın güvenliği, bu hesabın şifresi sizin sorumluluğunuz altında. Yani burada siz banka hesabını doğrudan Bitcoin’in yazılımına bağlanarak alabilirsiniz. Aldıktan sonra siz eğer kendi şifrelerinizi koruyamazsanız ya da kendi adresinizi unutursanız, o oldukça karmaşık ve uzun bir adres çünkü şifreli güvende olması için de çok karmaşık yapısı mevcut, onu güvende saklayamazsanız yatırdığınız paranın tamamına erişiminiz kaybolur. Eğer ki bu bilgilere erişiminiz varsa, şifreniz ve adres bilgilerinizi diğer özel bilgilerinizi, başka kişilerle paylaşmazsanız son derece güvenli olduğunu söyleyebiliriz. Dışarıdan müdahalelere karşı Bitcoin network yani bilgisayar sistemi doğrulama mekanizması sayesinde son derece güvenilir. Temelde yatırımcılar şunu tercih ediyorlar. Kendileri cüzdan açmak, Bitcoin networküne bağlanmak yerine bu hizmeti veren firmalarda hesap açmayı tercih ediyorlar. Bizim firmamız bu alanda hizmet sağlayan bir firma. Bizim gibi Türkiye’de ve hemen hemen dünyanın her noktasında bu alanda hizmet sağlayan kurumlar mevcut. İnsanlar bizde hesaplarını açıyorlar. Biz onların Bitcoin networkünü ve kripto paranın networküne ulaşmaları için aracılıkta bulunuyoruz. Biz de hesap açtıklarında onlara adres sağlıyoruz, kendileri şifrelerini tanımlıyorlar. Ondan sonra bizim uygulamalarımız ve ara yüzümüz üzerinden Bitcoin alabiliyor veya satabiliyorlar. Veya bir başkasına transfer edebiliyorlar. Başka bir kuruma veya başka bir şahsa da para transferi yapabilirler.
BİTCOİN NASIL SATIN ALINABİLİR?
Doğrudan herkes Bitcoin networküne bağlanıp adres oluşturamayabilir. Her ne kadar çok karmaşık olmasa da insanların böyle bir özgürlüğü var. Kendi adreslerine kendileri sahip olup aldıkları Bitcoin’i kendi cüzdanlarında taşıyabilirler. Aynı altın gibi kendi kasalarında belli cihazlara yükledikten sonra bunları saklama imkanları var. O zaman bunun güvenliği kendilerinde olur. Ayrıca aracılık faaliyeti yürüten firmalar da onlar adına bu saklama hizmetini yapabilirler. Bitcoin’i almak için aslında sizin Bitcoin satışını yapan birisine ihtiyacınız var: Çünkü Bitcoin bir kişi veya bir kurumun kontrolünde değil. Bitcoin tamamıyla bilgisayar sistemleri üzerinden belli bir algoritmaya bağlı olarak, belli bir zaman ve oradaki her bir transferin aracılık eden madenciler dediğimiz bir yapıda her bir transfere onay veren kişi veya kurumların harcadıkları enerji ve emeğinin karşılığı diyelim çok basit bir şekilde. Çok küçük miktarlarda Bitcoin dağıtıma çıkıyor. Aslında Bitcoin’in yükselmesindeki en önemli etmenlerden birisinin cevabı bu. Bitcoin sınırlı sayıda üretiliyor. Ama özellikle son bir yılda Bitcoin’e olan talep üretilen miktardan çok daha fazla oldu. Buna bağlı olarak da arzı daha sınırlı, daha az büyüyen bir arz varken, talep çok hızlı oranda arttığı için Bitcoin fiyatlarında da daha bir yıl dolmadan Aralık’ta 4 bin doların altındaydı, bugün 50 bin dolar sınırında olduğunu görüyoruz. Henüz bir yıl dolmamışken 12 kat yükseldiğini görüyoruz. Bu tamamiyle arz talep dengesi ile hareket ediyor. Bitcoin bir devletin para birimi gibi merkez bankasının kontrolünde değil. Belli başlı politikalarla değerinin etkilenmesi çok mümkün değil. Tamamiyle serbest piyasada arz talep dengesi ile fiyatı oluşuyor. Dolayısı ile doğal olarak talep çok olduğu zaman, satıcı az olduğunda da fiyatların yükseldiğini görüyoruz. Son bir yıldaki bu sert yükselişin en önemli sebebi aslında Bitcoin’e bakışta fikrin değişmesi ve değer saklama aracı olarak hatta altına bile alternatif olduğuna dair teoriler olması birisinin binlerce yıllık tarihi var, diğerinin 12 yıllık geçmişinden bahsediyoruz ama yeni bir konsept hala aslında bunun sağladığı teknoloji ve faydalar bir çok akademide de, reel sektörde de faaliyet gösteren kripto alanında yatırım yapan fonlarda ve finans kuruluşlarında da tartışılıyor ama gelecekte günlük hayatımıza önemli yer alacak gibi görünüyor.
BİTCOİN NEDEN REKOR ÜZERİNE REKOR KIRIYOR?
Aslında o yönde bir eğilim olduğu özellikle son bir ayda net bir şekilde ortaya çıktı. Tesla veya Twitter gibi bir firmanın alım yapması, piyasadan aldığı miktardan çok daha büyük öneme sahip. Çünkü insanları da bu yönde cesaretlendiriyor. Ve talebin artması yönünde büyük bir lokomotif oluyor. Mesela Tesla’nın sadece açıklamasının ardından miktara dair net bilgiler yokken alım haberi bile piyasalarda yüzde 10’luk bir dalgaya dakikalar içerisinde sebep olabiliyor. Bu tür firmaların alım yapması diğer firmalarında daha detaylı inceleme yapmasına imkan sağlıyor. Belki gündeminde olmayan firmalar da bu dünya devi firmalar yatırım yaptığına göre bu konuyu biraz daha detaylı inceleyelim diye, masaya yatırmalarına imkan sağlıyor. Konunun gündemde olmasını sağlıyor. Önümüzdeki dönemde bu tarz yatırımların olmasını bekliyoruz. Diğer firmaların özellikle yatırım firmalarının fonlardaki paranın dağılımında bir miktar kripto paranın olduğunu, dünya devi fonların bunu vazgeçilmez unsur olarak göreceklerinin sinyallerini alıyoruz.
TÜRKİYE'DE KRİPTO PARALARA İLGİ NASIL?
Türkiye kripto paraya dünya çapında olan ilgiyi analiz ettiğimizde Türkiye’deki ilginin olağanüstü düzeyde yüksek olduğunu görüyoruz. Türkiye’deki her beş kişiden birisinin kriptolar konusunda ya alım satım yaptığı, ya araştırma yaptığı ya eğitim aldığı ama bu konuya ilgi duyduğuna dair araştırmalar var. Bu bizi dünyadaki ilk beş ülkeden birisi olarak öne çıkarıyor. Buradaki alım satım hacimleri de Türkiye’nin popülasyona sahip ülkelere göre çok daha yüksek hacimlerde. Özellikle genç nüfusun ilgi gösterdiğini görüyoruz. 30 yaş altı olan kişilerin ağırlıklı kripto alış verişlerinde daha fazla olduğunu görüyoruz. Kurumsal olarak henüz büyük ölçekte, bazı firmaların tabi ki hesapları var. Onlar yapıyorlar ama az önce bahsettiğiniz şekilde Türkiye’nin çok büyük holdingleri veya firmaları henüz bu konuda bir açıklama yapmadılar ama araştırmalarının olduğunu biliyoruz. Fikir alışverişi yaptığımız firmalar da oluyor. Türkiye’de ilerleyen dönemde bu alan yatırımlar olduğunu duyacağız.
YATIRIM YAPACAK OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
Çok ciddiye alınması gereken bir konu. Sadece haberlere bakarak, duygusal kararlarla değil, analiz ederek hareket edilmeli. Bitcoin’deki hızlı yükseliş sonrası bir düzeltme olabilir. Alım fırsatı olarak değerlendirilebilir. Ancak piyasaya girmeden önce araştırma yapılmasını tavsiye ederim. Gerekli eğitimi aldıktan sonra yatırım yapmasını tavsiye ediyoruz. Bu anlamda tecrübe kazandıktan sonra daha fazla yatırım yapma konusunda kendilerinde özgüven oluşmasını beklemelerini tavsiye ediyoruz. Çok hızlı hareket eden bir piyasa var. Yükselişler çok hızlı düşüşlerde çok hızlı olabiliyor. O sebepten yeni başlayan kullanıcıların bu konuda yeterli bilgi sahibi olmadan, çok yüklü yatırım yapmamalarını biraz araştırma yaparak bilgi birikimlerini artırmalarının kendileri için çok daha güvenli olacağını düşünüyoruz.
