Sektörümüzde eğitimli istihdamın önemi her geçen gün artıyor. Tamamen el emeği, göz nuru ile işlenen Diyarbakır hasır bileziğinin üretimini yapacak usta bulunamıyor. Ömrü 40 yıla kadar olan hasır bilezik, Avrupa'ya da ihraç ediliyor. Bu önemli el sanatının her geçen gün unutulduğunu söyleyen Diyarbakırlı kuyumcu esnafımız Mehmet Yüksel, bu önemli el sanatına sahip çıkılmasını gerektiğinin altını çiziyor. Diyarbakır'da yaşanan bu durum sektöre eğitimli istihdam sağlayan kuyumculuk liselerinin de önemini bir kez daha gündeme taşıdı.
HASIR BİLEZİK USTALARININ SAYISI HER GEÇEN GÜN AZALIYOR Kuyumcu Esnafımız Mehmet Yüksel Diyarbakır hasırı yapılışı ve haftalarca üzerinde çalışılıyor. Elle yapılıyor, ateş kullanılıyor. Her şey el emeği. Teknoloji bu güne kadar karışmadı. Yörenin tutulan ürünü, Avrupa’dan dahi sipariş alıyoruz. Talep var ama talebe karşılık, taleplere yetişemiyoruz. Bu yüzden sıkıntılıyız. Bugün çırak yetişmiyor bu bize sıkıntı yaratıyor.
3 FARKLI BOYUTTA ÜRETİLİYOR Kuyumcu Esnafımız Mehmet Yüksel Hasır bileziğin anahtar bölümünde doğuda doğan güneş, batıda batan güneşi temsil ediyor. Bu anne annelerimiz tarafından takılan, en büyük 150-200 gram arasında, her annede bir Diyarbakırlı olarak mutlaka bulunur. 3 boyut olarak çıkıyor. Bu da gelin yaş ortalası 35-40 arasında. Genç kızların taktığı daha ince, 40-50 gram ağırlığında. Yıllardır bir alışkanlık oluşmuş. Bunun üzerinde çalışıyoruz. Diyarbakır Kuyumcular Borsası projemiz var. Üretimi, artıracağız, çırak yetiştireceğiz, usta yetiştireceğiz. 25-30 yıldır ben bu meslek ile uğraşıyorum. Bu beni rahatsız ediyor. Geçmişten bu güne kadar usta yetişiyordu Diyarbakır’da. Ama şu an bakıyorum artık sadece 4-5 ustamız kaldı. Yeni nesil bu sanatı bıraktı. Kesinlikle bunu geliştireceğiz ve Avrupa’ya kadar tanıyacağız.
USTALAR TALEBE YETİŞEMİYOR Kuyumcu Esnafımız Mehmet Yüksel Talep çok yüksek. Bir hasırın yapılışı zaman istiyoruz. 4-5 gün bir hasır üzerinde çalışıyor. Çok sağlam. 40-50 hiçbir şey olmadan, anneler, anneanneler getirdiği zaman ‘’bunu ne zaman aldın anne’’ diyoruz. ‘’Ben bunu 40 yıl önce aldım veya 50 yıl önce aldım’’ şeklinde cevaplarla karşılaşıyoruz. Bakıyoruz hiç eskimemiş. Çok sağlam. O yüzden çok tutuluyor. Çevre illerden de talep var. Ustalarımız sipariş alıyor 4-5 gün içinde teslim ediyor. Bunlar 18,22 ve 21 ayar olarak üretiliyor. Ama en son olarak son zamanlarda 22 ayar çıkıyor. Neden 18 ayar. 18 ayar daha sert olduğu için, 18 talebi de var. 50-60 gramlık ürünlerde 18 ayar tavsiye ediyoruz. 50 gramlık üründe 5-6 gram da işçilik alınıyor. Büyük bir emek var bu işte. 15 bin liradan başlar 50 bin liraya kadar Diyarbakır hasırı bizde mevcut.
.jpg)
