Medeniyetlerin buluşma noktası Antakya sahip olduğu kendine özgü takıları ile de dikkatleri üzerine çekiyor. Süzme bilezik, liralı bilezik ve Antakya'ya özgü Atatürklü yüzük, başka illerde bulunamayan Antakya'ya özgü takıların başında geliyor. Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Sayın Nebil Hurigil ile hem yöresel ürünleri hem de sektörümüzün son durumunu konuştuk.
''DÜĞÜN SEZONU İLE HAREKETLİLİK BAŞLADI''
Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Nebil Hurigil
15 gündür küçük bir hareket var. Yasakların kalkmasının ardından düğünler ard arda gelmeye başladı. Pandemi dolayısı ile sektörümüz çok kötü etkilendi. 1,5 yıldır esnafımızın durumu vahim. 15 gündür bir düzelme var inşallah daha iyiye geldi.
''ANTAKYA'DA 180 KUYUMCUMUZ VAR''
Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Nebil Hurigil
Biz sınır iliyiz. Suriye’deki iç savaşta bizi çok etkiledi. Suriye’deki savaştan önce ilimizde baya bir hareket oluyordu. Aşağı yukarı günde 20- 30 bin Suriyeli sadece Antakya’ya geliyordu. Alış veriş yapıyorlardı. Alış veriş yaptıklarında piyasada baya bir hareket oluyordu. 7-8 seneden beri esnafımız, sadece kuyumculuk sektörü de değil, diğer işler de baya etkilendi. İnşallah bundan sonra daha iyi olur. Hatay’da 180 tane İskenderun’da 90 tane var. Kırıkhan, Reyhanlı, Samandağ da 120 tane daha var.
.jpeg)
ANTAKYA'YA ÖZEL MODELLER NELER?
Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Nebil Hurigil
Antakya’ya özgü 3-4 tane modelimiz var. Bir tanesi süzme bilezik dediğimiz kuyu zinciri, ikincisi liralı bilezik, bir de Antakya’ya özgü Atatürklü yüzüğümüz var. Kendi atölyelerimizin imal ettiği. Bir de bunların küpeleri var. Bir de gümüş olarak, boğma diye tabir ettiğimiz çok eski bir modelimiz var. Zincir çeşitlerimiz vardı ama artık, onlar istenmez oldu. Kuyumculukta makineleşme el sanatlarını öldürdü. Bugün altını eritiyor İstanbul, tel haline getirdikten sonra makineye veriyor zincir çıkarıyor. Eskiden bizim Antakya’da bunlar tane tane elle yapılıyordu. Şimdi artık o yok. Makineleşme sektörümüzü, el işlerimizi baya etkiledi. Burada mesela taraçi küpemiz var. 30-40 sene imal edilirdi. Şimdi o küpeyi isteyen yok. Ama bir 40-50 yıl önce bunu istiyorlardı.
''ANTAKYA'DA 20-25 ATÖLYEMİZ VAR''
Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Nebil Hurigil
1970’lerden başlarsak benim mesleğe girdiğim yıllar. Antakya’da el sanatları o yıllarda çok revaçtaydı. Çevre illerden bir Maraş’ta çok küçük atölyeler vardı. Orada imal edilirdi. Antakya’ya gelirdi. Burada pazarlanırdı. Antakya’da eli işi burma bilezik, anahtarlı olarak tabir ettiğimiz, elimizle ürettiğimiz çeşitlerimiz vardı. Telkari vardı, özellikle bileziklerin üzerine takılan kilitler vardı telkâri. Bunlar bizim Antakyamıza özgü özel işlerdi. Bu makineler çıktıktan sonra, bunlar yavaş yavaş değer kaybetmeye başladı. Neden? Şimdi bir telkâri kilidini bir atölyenin yapma süresi 5-6 saattir. Ama bugün telkâri kilidi dökümle yarım saat içerisinde 500 tane dökersiniz. Bir taneye 5-6 saat ayıracağım . Orada yarım saatte telkâri dökülüyor. 400-500 tane çıkartıyorlar. Antakya’da şu an 20-25 tane küçük çaplı, atölyelerimiz var. Bu süzme bilezik, liralı bilezik, süzme yüzük, Atatürklü küpe, çiftli nehir, bunları imal ediyorlar. Bunlar büyük atölyeler değil, 200-300 adamla çalışıyorlar. Kendi çaplarında geçinmeye çalışıyorlar. Bir Kahramanmaraş gibi olamadık. Kahramanmaraş’ta bir atölyenin üretimi ayda aşağı yukarı, 100-150 kilo üretim yapabiliyorlar. Bizim Antakya’da bir atölyenin aylık üretimi 2-2,5 kilodur. Daha fazla değil. Aradaki farkı tahmin edebiliyorsunuz.
''ÜRÜNLER YÜZDE 80 KAHRAMANMARAŞ'TAN GELİYOR''
Hatay Kuyumcular Odası Başkanımız Nebil Hurigil
1 numarada Kahramanmaraş var. Kahramanmaraş bildiğiniz gibi bütün Türkiye’ye hitap ediyor. Geliştirdiler kendilerini. Makineler çıktıktan sonra Kahramanmaraş aşırı derecede atağa kalktı. Antakya’ya gelen ürünlerin yüzde 80’i Maraş’tan geliyor. Adana’dan çok basit bir şekilde Adana’dan gelir. Mersin’den de çok az gelir. Yüzde 80 Kahramanmaraş, yüzde 20 Mersin, Adana, İstanbul. Bizim atölyelerimiz öyle büyük atölyeler değil. Antakya’da 180 tane vitrinimiz var. Bu 180 vitrinimizin aşağı yukarı, 70- 80 tanesinde ustalık belgesi bulunmamaktadır. Şimdi bunun için bir çalışma yapılıyor. Bizlere bilgi verildiği zaman esnafımız ustalık belgesi almak için müracaat edecek. Bunun belli kriterleri var. Esnaflarımıza bu konuda zorluk çıkartmıyorlar. İş yerine geldiler orada birkaç soru sordular. Sonra ustalık belgesini verdiler. Bazı kuyumcularımız 30 yıldır bu işi yapıyor ama ustalık belgesi var. Ustalık belgesi almak bundan sonra kuyumcu açacaklar için iyi bir şey. Bunu onaylıyoruz.
