Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın Mustafa Kamar kuyumculuk sektörünü yakından ilgilendiren yasal düzenlemelerle ilgili önemli değerlendirmeler yaptı. Dahili işlem rejimi ile ilgili düzenlemenin ardından 19 gündür Türkiye'ye altın girişi olmadığını açıklayan Sayın Kamar, ''Bu işin neden olduğunu çok iyi biliyoruz, bundan sonra tek tek, dahili işlem rejimini yanlış kullananlar, suistimal edenler, kendisine biçen altın borsası üyeleri, altın borsası üyelerinden üreticiye zarar verecek şekilde hareket edenler, kimse bunları ifşa edeceğiz'' dedi. Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanımız Mustafa Kamar'ın Kuyum Haber'e yaptığı çok önemli açıklamaları noktasına, virgülüne dokunmadan yayınlıyoruz. ''SEKTÖRÜ SIKINTIYA SOKACAK YANLAR VAR''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Uzun zamandır biz kuyumculuk sektörü ile ilgili düzenleme yapılması gerektiğini söylüyoruz. 1989’da 32 sayılı Türk parasını koruma kanunu çıktıktan sonra aradan geçmiş neredeyse 31 yıl. Dolayısı ile bu 31 yıl içerisinde çok değişiklikler oldu. Tamamen yamalı bir bohçaya benzemeye başladı. Biz bunun baştan itibaren düzeltilmesi gerektiğini yeni dünya düzenine yeni dinamiklere göre yeni bir kararın çıkarılması gerektiğini hep söylüyoruz. Yönetime geldiğimiz 2018 yılından itibaren söylüyoruz. Yavaş yavaş son bir senedir bazı şeyleri yapmaya başladılar. Bu değişiklikleri yaparken bizim sektörümüzle işbirliğine gittiklerini söyleyemem. Özellikle sektör temsilcisi olan bizler Mücevher İhracatçıları Birliği, İstanbul Kuyumcular odası ve kuyumcu odaları veya ticaret odaları ve sanayi odalarının kuyumculuk sektörlerini çağırıp da bir çalıştay bir toplantı, bir istişare yapılmadı. Kendi görüşlerine göre değişiklikler yapıldı. Kendi görüşlerine göre değişiklikler yapıldığı zamanda maalesef bir her zaman şunu gördük ki doğrular da oluyor ama yanlışlar da oluyor. Kurunun yanında yaşlar da yanıyor. En son tebliğ değişiklikleri gerek kararlar da çok olumlu yanlar da var. Fakat sektörü sıkıntıya sokacak yanlar da var. Onun için biz şimdi doğruları kabul edeceğiz. Yanlışlar için de yaklaşık 2 haftadır-3 haftadır konuşuyoruz. Onların da düzeltilmesi için elimizden geleni yapacağız.
''ANKARA'DA 10'A YAKIN TOPLANTI YAPTIK''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Neydi bu değişiklikler. Bir tanesi dahili işlem rejimi kapsamında bir disiplin altına almak için Şubat ayının beşinde bir tebliğ yayınlandı. Dahili işlem rejimindeki yeni oyunun kuralları tanıtıldı. Arkasından ayın 18-19’unda 32 sayılı Türk parası koruma kanununda bir değişiklik yapıldı. Pazar günü bir düzenleme daha yapıldı. Zannediyorum arkasından düzenlemeler gelecek. Baştakiler temeldi onun üzerine bir şeyler inşa edecekler. İnşa etmelerinde bir sakınca yok. Ancak bunu doğru yapmazlarsa bizim 15 senedir ilmek ilmek ördüğümüz ihracatı, dünyadaki lider olma konumumuzu, sektörün büyüklüğünü maalesef yerle yeksan ederler. Onun için gerek pazartesi gerekse Salı günü Ankara’da 8-10 yakın toplantı yaptık. Toplantılarımız devam ediyor. Bugün yarın Merkez Bankası başkanımız, Maliye ve Ticaret Bakanımızla da son gelişmeleri yapıp bütün her şeyi anlatacağız. ''DAHİLİ İŞLEM REJİMİNİ FİNANS ARACI OLARAK KULLANMAYA BAŞLADILAR''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Soru şu. Neden bu değişikliklere gidiyorsunuz? 15 senedir düzgün şekilde işleyen bir sistem, biz 2003 yılında Mücevher İhracatçıları Birliğini kurduğumuz zaman, o zamanın Başbakanı olan şimdi Cumhurbaşkanımızla beraber sektörün büyüme ihtimalini ve potansiyelini de anlattık. Onun için de zaten kendisi Mücevher İhracatçıları Birliğini kurdu. Arkasında da 2006 yılında sektörün büyümesi için 2006’ya 12 sayılı genelge ile dahili işlem rejimini düzenledi. Bu düzenlemeler bizi o tarihlerde yüzde 0,5 olarak aldığımız dünya mücevher pazarından yüzde 5’lere çıkardı bugün. Bizim 2023 hedefimiz de yüzde 11 Pazar payına ulaşmak böyle gidersek. Ama maalesef her sektörde olduğu gibi bizim sektörümüzde de 3-4 senedir, dahili işlem rejimini, üretici lehine kullanmayan, finans aracı olarak kullanan veya sermeye transferi olarak kullanan, yurt dışındaki ihracat ödemeleri için kullanılan bir durum haline de geldi. Dahili işlem rejimi Türk mücevher sektörü için çok önemli, elin taşı elin kuşu, küçük-orta boy üreticilerimizin sermaye yeterliliğini sağlıyor. Bunlar çok iyi ama öbür taraftan da maalesef bunlar iyiyken bir taraftan da başkaları dahili işlem rejimini kullanarak bunu bir finans aracı olarak, bir transfer aracı olarak da kullanmaya başladılar. Biz bunu biliyorduk, söylüyorduk da. Zaten 3 sene önce dedik ki bunları ayıralım. Dahili işlem rejimi iki ayakta kullanılıyor. Bir finans kısmı var, bir üretici kısmı var. Bizi üretici kısmı alakadar ediyor’’ dedik. Finans kısmı ile ilgili düzenlemeler yapın. Bu en son yapılan düzenlemelerin çoğu, bununla alakalı. Diyor ki, ‘’sen altın mı kullanmak istiyorsun’’ diyor. ‘’O zaman yurt dışından, bedelsiz olarak altınını getirebilir ve sermayene ilave edebilirsin’’ diyor. Bunun üretici ile alakası yok, yapsınlar. Veya diyor ki ‘’sen altın getirip özellikle Irak, Suriye, Afganistan, Libya gibi ülkelere ihracat yapıyorsun ama parasını dolar olarak alamıyorsun, iç piyasada ödüyorsun. Bunun için altın getirip, altın karşılığı ödüyorsun. Bunu mu yapıyorsun? Tamam bunun da üretimle alakası yok. Bunu da diyor bedelsiz olarak getir. Parasını ihracatçılara öde. Sebze ihracatçısına, makine ihracatçısına her türlü ihracatçıya öde diyor. Bunları üretimle karıştırma diyor. Bunlar zaten bizim hep olmasını istediğimiz şeyler. Devlet bu işleri yaparken bütün bu genelgeleri, şuna bakıyor. Dediğim gibi zamanın dinamikleri biraz farklı.
''OECD KURALLARI ÇOK ÖNEMLİ''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Türkiye’nin içinde bulunduğu jeopolitik durum, jeo stratejik durum, komşularla ilişkiler, Mavi Vatan Projesi, Doğu Akdeniz, Amerika, Rusya ilişkileri , kendi para birimleri ile işlem yapma ülkeler arasında bir sürü problem var 4-5 senedir. Biz bunun içerisinde en önemli avantajlarımızdan bir tanesinin altın olduğunu ve altını bir ödeme aracı olarak kullanılması gerektiğini fakat sistemsel olarak yerlerine yerleştirilmesi gerektiğini, OECD kurallarına uygun olarak yapılması gerektiğini, çünkü OECD kuralları çok önemli, eğer bunun dışına çıkmaya başlarsanız zaten Türkiye sıkıntılı bir pozisyonda. Halkbank’ta bunu gördük. Sizi her an cezalandırmak için kara para aklayan ülkeler sınıfına itme, oraya ittikleri zaman, bizim CDC’lerin yükselmesi, o yükselince paraya ulaşma zorluğumuz, faizlerin yükselmesi gibi zincirleme bir reaksiyon gösteriyor. Şimdi bunların olması için bir yandan ihtiyacımız var buna ama bir yandan kuralı ile ihtiyacımız var. Bu çıkan kanun ve kararların çoğu buna hizmet ediyor. Bu bakımdan iyi. Fakat bunları yaparken, ihracatçının pozisyonunun biraz göz ardı edildiğini görüyoruz. Bu gelen dışardan finans operasyonları için gelen parayla çıkan yönetmelikler, tebliğler, kararlar, bizim esas üreticimizi de sıkmaya başladı. Şimdi biz şöyle bir araştırma yaptık. ''BU İŞLE İLGİLİ OLAN 4 TANE RAFİNERİ, 16 TANE DE ALTIN BORSASI ÜYESİ VAR''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Bu işle ilgili olan 4 tane rafineri var. 16 tanede altın borsası üyesi var. Şimdi finansal işleri yapanlar bunlar. Ama öbür tarafta 6 bin tane üretici var. Bunun yarı mamülcüsü var, tamircisi var, dökümcüsü var. 6 bin üretici 250 bin kişi var. Dolayısı ile burada finans ayağı kullanan, bu işe aracılık eden, bunu kendi lehlerine kullanan rafinericiler 4 kişi ve 16 kişi. Ama öbür tarafta 6 bin kişi. Şimdi bugüne kadar bu iş yürüyor diye hiç sesimizi çıkarmıyorduk. Çünkü alan memnun, veren memnun. Bu arada ortada pazarlamacılar, tüccarlar dediğimiz bir bölüm var. Bunlar ne yapıyor? Bunlar da ikiye ayrılıyor. Bir tanesi gidiyor Fas, Cezayir, Tunus, Romanya müşteri buluyor. Müşteriden altınları getiriyor, iç piyasaya dağıtıyor. Ve tekrar onu ihraç ediyor. Bir de taşımacılar var. Bunlar ne yapıyor? Dubai, Irak gibi bir sürü firmaya sipariş veren insanların altınını topluyor. Geliyor Türkiye’de herkese dağıtıyor. Onların altınlarını alıyor, Irak, Dubai’de tekrar dağıtıyor. Tabiri caizse dış ticaret pozisyonu gibi şeylik yapıyor. Veyahut taşıma şirketi pozisyonunda, sigortalı bu işleri yapıyor. Bu ileri yaparken biraz akla kara da karışıyor. Onlar bazen işin üretimle, finansı biraz çorba ediyorlar. Bu çorbalar ortalığı karıştırıyor. Başka bir sıkıntı üreticilerimizden de kaynaklanıyor. Ben 40 senelik üreticiyim. Biz 5 sene öncesine kadar yaptığımız ihracatın hepsini kendimiz yapıyorduk. Alıyorduk müşteriden siparişi üretiyorduk, ya kendimiz götürüyorduk ya da ihraç ediyorduk. Şimdi bunun da bir masrafı maliyeti var. Buradan ihraç ettiğin zaman 200-300 dolar bir maliyetin var. Karşıdan para geldiği zaman bankada yapılan işlemlerden dolayı, bir maliyetin var. Sırf bundan kaçmak için sevgili üreticilerimiz, Türk kuyumcu sektörünün bir özelliği de çok küçükçü olmasıdır. 100-200 dolardan kaçmak için gidiyor bu tüccarlara veriyor. ‘’Abi al benim malımı da götür’’, ‘’ altınımı getir’’. Harika bir düzen kurmuş. İşte bunu kurdukları zaman işte böylece attıkları taş döndü kendilerini vurdu. ‘’Öyle mi’’ dedi devlet, ‘’ben bunlara, bunlara engel getiriyorum’’ dedi, ‘’benden önceden izin alacaksınız’’ dedi, ‘’ben izini verdikten sonra altın gelecek’’ dedi, ‘’kapasite kullanım oranına bakacağım’’ dedi, ‘’ihraç etmeden mal getiremezsin’’ dedi. Bunların hepsini de şimdi yaşamaya başlıyorlar. Yapılan düzenleme ve değişiklikler bir ihtiyaç. Evet yapılması gerekli. Yüzde 80-90 oranında doğru. Yüzde 20’lik bir rot balans çekilmesi lazım. Bununla ilgili de görüşüyoruz ama şunu buradan bütün sektöre ilan ediyorum.
''BİZİM HİÇBİR ŞEYE GÖZ YUMMAMIZ MÜMKÜN DEĞİL BUNDAN SONRA''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Pazartesi günü toplantımızdan itibaren, bizim hiçbir şeye göz yummamız mümkün değil bundan sonra. Tek tek ihracat yapanların, biz ihracat olsun ticaret olsun diye gözümüzü kapatıyorduk, bundan sonra tek tek, dahili işlem rejimini yanlış kullananlar, suistimal edenler, kendisine biçen altın borsası üyeleri, altın borsası üyelerinden üreticiye zarar verecek şekilde hareket edenler, kimse bunları ifşa edeceğiz. Bunları bangır bangır söyleyeceğiz. Bu işin neden olduğunu biz çok iyi biliyoruz. Kimler tarafından yapıldığını da çok iyi biliyoruz. Bunu üstüne basa basa yapanlar, büyük çoğunluğu altın borsası üyesi olan rafineri ve borsa üyeleri, belli bölümü de taşımacı ve tüccar adı altındaki kişiler, ‘’bazı’’ diyorum. Onun için sektör bir sıkıntıya girecek. Ayın 5’inden beri dahili işlem rejimi kapsamında hiç kimse izin alamadı. Bugün ayın 24’ü. 19 gündür daha Türkiye’ye herhangi bir altın girmedi. Şimdi bu sektörü bitirir. Biz 15 senedir bulduğumuz müşteriyi bitirir. Çünkü altın dediğiniz zaman biraz gizlilik, gizem gerektirir. Şimdi önceden izin alacak, adını soyadını söyleyeceksin, uçağını söyleyeceksin, her şeyini ayan beyan ortaya koyacaksın. Onun için pazartesi günü toplantımız çok önemli bir toplantı. Sektörü tamamen açık açık konuşacağız, açık açık oynayacağız. Burada herhangi bir düşman kazanıp kazanmama gibi bir derdimiz de yok. İster kazanalım, ister kazanmayalım. Ben neticede ihracatçının başkanıyım. Bunu herkes böyle bilsin. Ben Türkiye’deki Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanıyım. Türkiye’deki 6 bin üretici, 250 binin başkanıyım. Onun için bu işin finans ayağını kullanacakların başkanı orada, Altın Borsası’nda. Gitsinler orayla konuşsunlar. Orayla işleri halletsinler. Hatta başka kısımlar, kararlar, yönetmelikler gerekiyorsa bununla ilgili olarak, gideceğiz biz diyeceğiz ki ‘’şuradan şöyle numara yapıyorlar, bunu da engelleyin’’ diyeceğiz. Bundan sonra söyleyeceğiz. Sırf 6000 kişiyi korumak için bunu yapacağız. Onun için çıkan tebliğlerin yüzde 90’ı doğru ve yararlı. Yüzde 10’da üreticiye zarar vermeyecek şekilde, üreticiyi ve bulunduğumuz pozisyonu, 15 senelik kazanımı yerle yeksan etmeyecek şekilde bazı yerlerle de ayar çekilmesi için görüşmelerimiz devam ediyor. ''İHRACAT YAPMAYAN YAĞMUR GİBİ ÜYELİK VAR''JTR Başkanı Sayın Mustafa Kamar: Bunu da söylemek istiyorum. Şu an duyuyoruz ki bazı rafinericiler seçime hazırlanıyor. Bak bu da çok ilginç. Bizim yönetim kurulumuzda bir rafinerici, has altın işi ile uğraşan, külçe işi ile uğraşan kimse yok, hepsi üretici. Organize perakendeci, ya büyük ihracatçı ya üretici. Fakat bir yıl sonraki , Yönetim Kurulu Başkanı olduğum için üyeliklere bakıyorum. Yağmur gibi üyelik var şu anda. İhracat yapmayan yağmur gibi üyelik var. Mesela 2 ay içinde 65 kişi üye olmuş, sıfır ihracat. Bunlar 2022 yılındaki seçimlerde oy kullanmak için şu anda devşirme üyeler. Gülüyoruz. Buna sektör karar verecek. Netice itibari ile sektör kendilerini belli bir sektöre teslim etmek istiyorlarsa, büyüklerin hegemonyasına girmek istiyorlarsa, izleyecekleri yol odur. Bizim duyumumuz ne kadar doğru, ne kadar yanlış bir sene sonraki seçimlerde göreceğiz. Başkanlıkla ilgili şunu söyleyeyim. Bize zarar veriyor mu diye. Bir laf vardır, ‘’paran varsa kefil ol, vaktin varsa şahit ol’’ diye, ben onu şöyle değiştirdim, ‘’paran varsa kefil ol, boş adamsan başkan ol’’. Aynen buna geldi iş. Biz şu anda işimizi bırakmış durumdayız. Ben doğru dürüst işe gelip de , Allah’tan pandemi var da iş yok. Ben diyorum ki iyi ki pandemi var da iş yok, yoksa iyice mahvolmuştuk. Büyük zarar veriyor tabi işlerimize. Şu an sizle görüşüyoruz, biraz sonra başka toplantımız var. Öğleden sonra Merkez Bankası Başkanı ile toplantımız var, daha sonra Bakanlar, bunlar hep sektörle alakalı. Bu işlere girenlere hep söylenir çok dikkat etmen gerekir işlerinde büyük kayıp olur diye, evet doğru. Onun için bir sene sonra bu ile alakalı bakacağız. Sektörün değerlendirmesine bırakacağız. Bizim için hayırlısı ne ise o olacak. Neticede ben bu işi düzeltemezsem, üreticinin önünü açamazsam, dahili işlem rejimini devlete anlatamazsam, işin neticesinde başarısız olarak gözükeceğiz.
