Trabzon'da düğünlerin olmazsa olmazı, ünü dünyaya yayılmış olan hasır bilezik geleneği Karadeniz Bölgesi'nde yüz yıllardır devam ediyor. Kuyumculuk mesleğinde makineye girmemiş el sanatlarından biri olarak gösterilen 'Trabzon hasırı' dünyada birçok ülkeye de ihraç ediliyor. Kuyum Haber olarak biz de Trabzon'da hasır bilezik üretimi yapan bir atölyeye girdik ve hasır bileziğin yapılışını sizler için görüntüledik.
HASIR BİLEZİK NASIL YAPILIYOR?
Karaltın Yönetim Kurulu Başkanı Cevat Kara
Hasır bilezik kuyumculukta önemli bir yere sahip. Trabzon’da da üretilen ender nadir, el sanatlarından birisi. Dünya’da makine üretimi olmayan belki de ilk üçe girebilecek, kuyumculuk üretim yeridir. 22 ve 14 ayar olarak yaygın bir şekilde üretimlerimiz var. 22 ayar hurdalarımızı 32 mikron tel haline getirip bayan örücülerimize veriyoruz. Bunlar da bir hafta süresince dokuyup bize getiriyorlar. Getirdikten sonra, atölyelerimizde kopan tellerini birleştiriyoruz. Kenarlarını yapıyoruz. Kapaklarını yapıyoruz. Tokalarını taktıktan sonra müşterilerimizin hizmetine sunuyoruz. En nadir, hiç makine olmayan, bayanların bir haftada dokuduğu, bir kolyenin bir bileziğin, dokuma süresi bir hafta. 3 günde bunun atölye üretimi var. Bir bilezik yaklaşık 10 günde meydana çıkıyor. Makine üretimi olmadığı için 10 günde, el sanatı olan, nadir bir takı. Büyük emek var. Tamamen el işçiliği. Bünyemizde 150-200 örücümüz var. Örücülerimize 200 parça veriyoruz. 200 parça bir hafta sonra tekrar bize geliyor. 10 gün sonra takılacak hale getiriyoruz.
''TRABZONLU KADINLAR İLMEK İLMEK DOKUYOR''
Bu şekilde böyle tartıyoruz. Bayanlar evinde dokuyabiliyor. Hem çocuğuna bakıyor. Hem ev işlerini yapıyor. Artı ev ekonomisine de bir katkıda bulunuyor. Bir hafta dokuduktan sonra bize getiriyorlar. Tellerini birleştiriyoruz. Tokalarını, dişlerini yaptıktan sonra kuyumculara satılacak hale getiriyoruz. Dokuyucularımızı eğitimden geçiriyoruz. Kalite kontrolü yapıyoruz. Kurslar düzenliyoruz bünyemizde. Çok usta örücüler ile diğer örücülere öğretip, şık bir üretim haline getirmeye çalışıyoruz.
''HEM TÜRKİYE'YE HEM DE YURT DIŞINA SATILIYOR''
Tüm Türkiye’ye satışımız var. Yurt dışına da satışımız var. İstanbul ve Bursa’da şubelerimiz var. Türkiye’nin 81 iline pazarlama yapıyoruz. Gidemediğimiz yerlere güvenli kargolar ile yolluyoruz. Yurt dışına var. Bundan önce Ortadoğu’ya satışımız var. Avrupa’da satışımız var. Hasır bileziğin şöyle bir özelliği var. Trabzon’da üretilir. Trabzon’da yapılır. Çok eskiye dayanır. Modası zamanı geçen bir ürün değil. Başka bir ürün ürettiğinizde modası geçiyor. Ama hasır bilezik öyle değil. Bir kızın annesi takıyor. Anneannesi takıyor. Çok eskiler de takıyor. Yeni nesil de takabiliyor. Modası geçmeyen tek takı diyelim.
''14 AYAR 40 BİN TL, 22 AYAR 60 BİN TL'DEN BAŞLIYOR''
Fiyatlar altının fiyatının çıkması ile eskiden hasır bilezik hep 22 ayar bilezik olarak üretilirdi. Şimdi altın fiyatının çıkması dolayısı ile biz alternatifler yaptık. 14 ayar, çok sipariş olursa özel sipariş 8 ayar bile yapıyoruz. 22 ayarın üretimi 60 bin TL’den başlıyor, 300-350 Bin TL’ye kadar çıkabiliyor. 14 ayar 40 bin liradan başlıyor 200 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Trabzon’da ikamet edip şehrimiz için bacasız bir fabrika görevi gören bu sanata, katkıda bulunuyoruz. 200 tane üretici bayanımız var. Tamamiyle bu şehre bacasız bir fabrika katkısı sunuyoruz.
